Idea tegorocznej edycji

Ludzki los w wielu baśniach, mitach, czy legendach przedstawiano jako akt przędzenia, szycia czy tkania.

Czynności te miały charakter symboliczny. Bezkształtne tworzywo, włókno, w rękach prządki zaczynało swoje życie, aby w procesie twórczym przejść metamorfozę i przeistoczyć się w tkaninę.

W naszej świadomości nić i kądziel jest głęboko związana z aktem tworzenia, który ma swój początek, rozwinięcie i koniec. Zawiązanie ludzkiego losu — narodziny, podtrzymywanie nici żywota, tworzenie indywidualnych wzorów na tkaninie, aż po moment przerwania nici, czyli śmierć.

Nie bez znaczenia jest to, iż w wielu kulturach owe trzy etapy ludzkiego życia mają swoje strażniczki, patronki. Rzymianie nazywali je Parkami, Grecy Mojrami, w krajach nordyckich były to Norny, a słowiańskich Sudiczki/Rodzanice.

Boginie losu symbolizują filozoficzny porządek świata, przeznaczenie i nieubłagalność praw natury, które każdej z żywych istot wyznacza czas trwania.

 

Podczas tegorocznej edycji Światowego Dnia Filozofii chcemy się przyjrzeć wielowymiarowemu funkcjonowaniu symbolu nici w kulturze.

• Będziemy zadawać pytania o początek, źródła i korzenie ludzkiego losu.
• Zastanowimy się, czym jest tworzenie wzoru/nadawanie sensu.
• Jak rodzi się indywidualność i niepowtarzalność, a może czegoś takiego nie ma?
• Co to znaczy przeznaczenie i czy nić DNA jest jakąś próbą odpowiedzi?

 

Ariadna podarowała Tezeuszowi nić, aby mógł się wydostać z labiryntu. Nić prowadzi do wyjścia, ale sieć, którą tworzy w splątanych korytarzach, można również czytać jako galimatias ludzkich losów.

Chilijskie kobiety — arpilleristas — użyły nici jako broni przeciwko zapomnieniu. Wyszywały kolorowe patchworkowe obrazy, które przedstawiały wojskową dyktaturę rządów Pinocheta: wizerunki zaginionych, sceny łamania praw człowieka, ubóstwo.

Lalkarz, animując nić, zamienia bezruch w ruch, ożywia. Musi panować nad „życiem nici”, aby nie powstał supeł, który odbierze marionetce jej żywotność.

Nici mogą się również splątać, można gubić wątek, wikłać się w niezrozumiałą sieć znaczeń.

 

Zapraszamy do udziału w filozoficznych warsztatach, spotkaniach i wystawie, gdzie będziemy próbowali po nitce dojść do kłębka.

 

Koordynatorka projektu: Joanna Jawiczuk