GŁOS-ROZGŁOS

Hans Christian Andersen napisał jedną z najbardziej rozpoznawalnych baśni o głosie. „Daleko na morzu woda jest tak błękitna jak płatki najpiękniejszych bławatków i tak przezroczysta jak najczystsze szkło, ale jest bardzo głęboka, tak głęboka, że jej dna nie sięga żadna kotwica (…)” właśnie tam morskie istoty wiodą spokojne życie, do momentu, gdy jedna z nich oczarowana muzyką płynącą ze statku, ratuje życie księcia.

Mała Syrenka pokochała i zdecydowała się zapłacić czarownicy wysoką cenę, aby ta zamieniła jej rybi ogon w nogi. Wiara Syreny w to, że jej oczy będą tak samo wymowne jak dźwięk słów, okazała się płonna. Bez głosu i zdolności mówienia nie była w stanie przekonać księcia, że to ona go uratowała i jest tą, którą pokochał. Głos okazał się być kluczowym elementem tożsamości, bez niego była kimś innym.

Coś co wydaje się być jedynie ulotną wibracją, drganiem powietrza jest niezwykłym rodzajem ekspresji. Głos pozwala wyrażać słowa, które niosą ze sobą znaczenia, dzięki jego modulacji czytamy i okazujemy emocje.

Filozoficzna historia głosu jest opowieścią o słyszalności. O tym jak phone to najbardziej przejrzysty sposób samoodniesienia – słyszę się, więc jestem – Kartezjańska metafizyka obecności.

Słyszalność to również rozgłos, zasięg i powszechność tego co trafia do uszu innych. Chociaż większość z nas, obdarzona jest darem głosu, nie wszyscy jesteśmy słyszani.

Głos to nie tylko dźwięk wydawany przez istoty żyjące, który manifestuje się poprzez pierwszy krzyk podczas narodzin, czy ostatnie szepty w agonii. Głos to prawo do przemawiania, do zaznaczenia swej odrębności lub bycia częścią wspólnoty. Według Derridy – głos jest samą świadomością – ponieważ w mowie staje się czymś przezroczystym, niewidocznym, skupiamy się nie na nim samym, a na pojęciach, które uobecnia.

Wreszcie głos możemy rozumieć jako wewnętrzny nakaz. Niepytany, daje rady, wskazówki jak Daimonion Sokratesa, jego duch opiekuńczy, który wspierał go w drodze do wiedzy.

Zapraszamy do udziału w warsztatach filozoficznych i spotkaniach, gdzie chętnie oddamy Wam głos. Pozwólcie się oczarować wielogłosową opowieścią muzyczną. Mamy nadzieję, że dane nam będzie usłyszeć szepty aprobaty lub głosy zachwytu dla naszych starań, aby filozofia tego dnia była słyszalna.

---

Koordynatorka projektu: Joanna Jawiczuk